You may have to Search all our reviewed books and magazines, click the sign up button below to create a free account.
Bayburtlu Şevket Bilâlî’nin bilinen tek eseri Divan’ı aracılığıyla hayatı, edebî kişiliği ve mezhebi ile ilgili bilgilere ulaşılabilmektedir. Eserin tespit edilen tek nüshası, M. Fatih Köksal’ın şahsi kütüphanesinde Yz. 37-D.14 numarada kayıtlıdır. Nüshada yer yer bulunan karalamalar, eklemeler, çıkarımlar ile bazı şiirlerin baş kısmına veya altına kısa kısa yazılan notlar, eserin müellif hattı yahut şairin gözden geçirdiği bir nüsha olabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca eserin tertibine, nazım şekilleri ve vezinle ilgili hususiyetlerine dikkat edildiğinde klasik tertipten uzak bir divan olduğunu söylemek mümkündür. Şevket Bilâlî Divanı başlıklı çalışma, tespit edilebilen bilgiler ışığında son dönem mutasavvıf şairlerden birini, edebiyat tarihine kazandırmayı amaçlamaktadır.
İslâm medeniyetinin kurucu unsurlarından biri olan hadisler, Müslüman toplumun sadece dinî hayatını şekillendirmekle kalmamış aynı zamanda edebî metinleri de etkilemiştir. Bu doğrultuda Hz. Peygamber’in şefaatine ulaşma düşüncesiyle telif veya tercüme yoluyla hazırlanan kırk hadis geleneğinin bir neticesi olarak rivayetler, iktibas sanatıyla şiirin içinde ya doğrudan kullanılmış ya da rivayetlerin tercümeleri nazma çekilmiştir. Osmanlı döneminde özellikle iletişimin odak noktasında bulunan şairler, farklı türlerde ortaya koydukları çalışmalara ilave olarak kırk, yüz ve bin hadisler şeklinde manzumeler de inşa etmişlerdir. Böylece Türk-İ...
60. Doğum Yılı Münasebetiyle M. A. Yekta Saraç Armağanı, üstlendiği vazifelerle İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne ve ülkemiz yükseköğretimine uzun yıllar hizmet etmiş kıymetli hocamız Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç’a naçiz bir armağan sunma fikir ve niyetinin meyvesidir. İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde Eski Türk Edebiyatı kürsüsünde birçok öğrenci yetiştiren ve Klasik Türk Edebiyatı alanında başta belagat olmak üzere farklı konularda kaynak değerinde kitaplar ve makaleler kaleme alan Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, Yükseköğretim Kurulu’nda üyelik, başkan vekilliği ve başkanlık görevleri...
Also available as "World Biographical Index" Online and on CD-ROM
Âşık tarzı kültür geleneği içerisinde yer alan âşıklar değerlendirilirken âdeta klâsikleşmiş bir anlayışla âşığın hayatı, sanatı ve eserleri şeklinde sabit bir yapı benimsenmiştir. Âşığın eserlerini hangi ortamda, niçin ve nasıl ürettiği ve bunları nerede ve nasıl tükettiği üzerinde pek durulmamıştır. Hâlbuki sözlü kültür ortamında, icra töresine bağlı olarak ortaya çıkan her ürün kendi bağlamı içerisinde hayat bulmuştur. Dolayısıyla değerlendirmelerde şairi ve onun eserlerini çevreleyen sosyal yapının da asla gözden ırak tutulmaması gerekir. Ayrıca geleneğin gösterime (performance) dayalı yapısı düşünüldüğü...
Mecmualar değişik tür ve biçimdeki edebi ürünlerin derlenerek bir araya getirildiği eserlerdir. Nazire, gazel, kaside gibi birçok mecmua türü bulunmaktadır. Mecmua türlerinden biri olan musammat mecmuaları, musammat nazım biçimlerini ihtiva eden derleme eserlerdir. Klasik Türk edebiyatı geleneğinde dîvân, mesnevi ve tezkire gibi muayyen bir biçim ve içeriğe sahip olmaları bakımından daha düzenli telif türlerine kıyasla görece daha düzensiz bir yapıya sahip olan mecmualara ihtiyatla yaklaşılmaktadır. Uzun süre hak ettiği ilgiyi göremeyen mecmuaların bahsedilen düzensiz yapıları, farklı disiplindeki araştırmacılara yeni bilgi ve belgeler sunmaktadır. Mecmuaların farklı zaviyelerden Türk edebiyatı tarihi için sunduğu katkı, görmezden gelinmeyecek derecede önemlidir. Örneğin dîvân, tezkire gibi bir eserde adı veya şiiri/eseri yer almayan bir şaire ya da şiire mecmualarda rastlamak mümkündür. Aynı şekilde bir şiirin yeni bir nüshasını oluşturmaları bakımından mecmuaların bir metnin tenkitli neşrini oluşturmada da önemli katkıları bulunmaktadır.
Şiir mecmuaları, klasik edebiyat araştırmalarına kaynaklık eden önemli eserlerdir. Bu mecmualar antoloji niteliğinde eserler olup müstensihin edebî zevkini ortaya koyar. Şiir mecmualarının önemi, divanı bulunmayan ya da başka kaynaklarda adı geçmeyen şairlerin şiirlerini ihtiva etmesinden kaynaklanmaktadır. Yazıldığı dönemin daha çok edebiyat meraklılarınca toplanan bu eserler, özellikle edebî ve biyografik açıdan edebiyat tarihimizi aydınlatacak, edebiyat tarihimizdeki boşlukların doldurulmasına yardımcı olacak eserlerdir. Yüksek lisans tezimizden üretilen bu çalışmanın birinci bölümünde Atatürk Kitaplığı Bel_Yz_K.1589 numarada kayıtlı ...
“Yeniçeri Ocağı’nın Osmanlı Devlet sistemindeki merkezî yeri göz önüne alınırsa, Bektaşi Tarikatı ve Osmanlı Devleti arasında ne kadar yakın ve güçlü bir bağ bulunduğu anlaşılacaktır. Öte yandan, Bektaşilik, paradoksal bir şekilde, Osmanlı dinî-siyasal kültürünün çevresine itilmiş unsurların toparlandığı bir şemsiye kimlik işlevi görüyordu. (…) Birbirine taban tabana zıt görünen bu iki işlev aynı tarikatta nasıl bir araya geldi? Bektaşi Tarikatı, bir yandan Osmanlı sisteminin dışladığı gayrimüteşerri [şeriat dışı] derviş dindarlığının birleşme ve kaynaşma platformu haline gelirken diğer yandan nasıl sistemin çekir...
Klasik Türk edebiyatı geleneği içerisinde “yıldızname” türünde kaleme alınan pek çok telif ve tercüme eserin bulunduğu bilinmektedir. Bu bağlamda çalışmaya temel teşkil eden Tercüme-i Eşcâr u Esmâr’ın söz konusu eserler arasındaki yerini tayin etmek, çalışmanın çıkış noktası olmuştur. Ansiklopedik bir mahiyete sahip olan Tercüme-i Eşcâr u Esmâr, ortaya koyduğu bilgiler doğrultusunda geçmişin astroloji bilgisi ile bugünün bilgisi arasında benzerlikler barındırması yönüyle dikkate değer bir eser konumundadır. Klasik Türk edebiyatının mevcut malzemelerinden biri olan gök cisimleri, bir beyitte ya da müstakil bir eserde karşımıza ...